Category:Nōpele

Mei he Wikipedia

ʻOku ʻi ai ha nōpele tukufakaholo ʻe 33 ʻi he puleʻanga ʻo Tonga, oku maʻu tofiʻa ʻe he kotoa pē. Naʻe fokotuʻu ʻe Siaosi Tupou I ʻa e kau nōpele ʻe 20 ʻi he konisitūtone ʻo 1875, lolotonga ʻa e fakataha ʻuluaki ʻo e falealea:

  • TONGATAPU
  1. Tungī, mo hano hako ko e ʻulu taʻengata ʻo e Haʻa Takalaua
  2. Nuku
  3. Maʻafu
  4. Lāvaka
  5. Veʻehala
  6. Ata
  7. Vaea
  8. Tuʻivakanō
  9. Fakafānua
  • HAʻAPAI
  1. Tuʻipelehake
  2. Niukapu
  3. Malupō
  4. Havea (Fielakepa he ʻaho ni ??)
  5. Tuʻihaʻangana
  • VAVAʻU
  1. Kalaniuvalu, mo hano hako ko e ʻulu taʻengata ʻo e Kauhalaʻuta
  2. Tupou Toutai, mo hano hako ko e ʻulu taʻengata ʻo e Haʻa Ngata Tupu, ʻoku ui ʻUlukālala he ʻaho ni
  3. Luani
  4. Tuʻiʻāfitu
  • NIUA
  1. Fotofili
  • NIUATOPUTAPU
  1. Mā'atu

Naʻe tanakiʻi ʻa e toko10 ʻi 1880:

  1. Fakatulolo‎
  2. Fohe
  3. Fulivai
  4. Fusituʻa
  5. Tangipā
  6. Tuita
  7. Tuʻihaʻateiho‎
  8. Tuʻilakepa‎
  9. Vahaʻi
  10. ʻAhomeʻe

Naʻe fokotuʻu ʻe Siaosi Tupou II ko Lasike ʻi 1894 mo Veikune ʻi 1903. Naʻe fokotuʻu ʻe Sālote Tupou III ko Tupoutoʻa ʻi 1921. ʻI he kamataʻanga naʻe tapu ko e huafa ʻe ua pe lahi ange maʻa e tokotaha pē. ʻOku ngofua ia he taimí ni.

Ko e houʻeiki lahi naʻe ʻikai maʻu ha huafa nōpele (ʻi 1910), naʻe kau ki ai: ʻAlipate Mafileʻo mei Kolomotuʻa, SA Sipu mei Kolomotuʻa, Iki Lolohea mei Haʻapai (kae ki mui kuo hoko ki he Fulivai), Tēvita Tapueluelu mei Vavaʻu, SF Tafolo, Tēvita Ula Afuhaʻamango mei Vavaʻu, Siosiua Niutupuʻivaha Kaho (kae ki mui kuo hoko ki he Tuʻivakanō).

ʻI he senituli hono 21 naʻe fakatupu ʻe he tuʻi Siaosi Tupou V ʻa e kau nōpele foʻou, kā honau huafa ʻe mole ʻi honau pekia.

English translation available: Go


  1. http://www.taimionline.com/articles/3160
  • E. Wood-Ellem, Queen Sālote of Tonga, Auckland university press, 1999
  • George E. Marcus, The nobility and the chiefly tradition in the modern Kingdom of Tonga, JPS Volume 87, 1978 [1]

Ngaahi faʻahinga siʻi

Ko e faʻahingasiʻi ʻe 33, (mei he 33 kātoa) ʻoku ʻi loto ʻo e faʻahingá ni.

A

F

K

L

M

N

T

V

ʻ

Ngaahi kupu ʻi he faʻahinga "Nōpele"

Ko e kupu ʻe 1, (mei he 1 kātoa) ʻoku ʻi loto ʻo e faʻahingá ni.