Siokālafi ʻo Tonga

Mei he Wikipedia
Tonga (mo e tafafonua (lanupulū) ʻo e konisitūtone ʻuluaki)
Ko e fuka ʻo Tonga

Ko e siokālafi ʻo e puleʻanga fakatuʻi ʻo Tonga

Feituʻu[fatuʻi vahe | edit source]

ʻI ʻOseania pe Pasifiki, tafaʻaki tongahihifo; ki he tongahihifo ʻo Haʻamoa, ki he hihifo ʻo Niuē, ki he tongahahake ʻo ʻUvea mo Futuna, ki he hahake ʻo Fisi. Mei he ngaahi kāungafonua mamaʻo ange: ki he tokelau ʻo ʻAnetātika, ki he tonga ʻo Hauaiʻi, ki he tokelauhahake ʻo Nuʻusila.

Kolomuʻa[fatuʻi vahe | edit source]

Ko Nukuʻalofa ʻi he motu lahi taha (km² ʻe 257) ko Tongatapu.

Vahevahe[fatuʻi vahe | edit source]

ʻOku ʻi ai ʻa e ngaahi motu ʻe 169, ʻoku nofo kakai ʻi he 36. ʻOku nau vahevaheʻ ʻi he ngaahi pupunga ʻe fā, ʻi he laine mei he tonga ki he tokelau:

ʻOku ʻi ai ʻa e ongo faʻahinga:

  • fonua: tō mei he langi ʻi he ngaahi tukufakaholo Tonga; ko e ngaahi ʻotu motu tupu mei he moʻunga vela.
  • motu: maʻu ʻi he toutai ʻo Maui mei he kilisitahi ʻi he ngaahi tukufakaholo Tonga; ko e ngaahi ʻotu motu tupu mei he feo, naʻe teke ki ʻolunga ʻe māmani, pea naʻe ʻufiʻufi ʻa e liku ʻe he efuefu fakamoʻungaafi.

Mafana[fatuʻi vahe | edit source]

Ko hono mafana lahi taha ʻi he faʻahitaʻu mafana (Tisema — ʻĒpeleli) ko e 32 °C; ko e 27° C ʻi he faʻahitaʻu momoko (Mē — Novema). ʻOku tupu ʻa hono mafana mei he 23 °C ki he 27 °C pea ʻa hono ʻuha mei he milimita ʻe 1700 ʻi he taʻu ki he milimita ʻe 2970, kapau te ke folau mei he motu tonga ki he motu tokelau. Hauhau ʻo e ʻea: ʻavalisi 80%.

Hono lahi[fatuʻi vahe | edit source]

  • potufonua: km² ʻe 30
  • potutahi: km² ʻe 718
  • kotoa: km² ʻe 748
  • loloa ʻo e matāfonua: km ʻe 419
  • feituʻu maʻolunga taha: Kao, mita ʻe 1046

Tataku[fatuʻi vahe | edit source]

  • World Factbook

Latitute longitute: 19° tonga 175° hihifo

Ko e kupu ʻeni ko e potuʻi ia (stub). ʻIo, ko koe, kātaki tokoni mai ʻi hono ngāue fatu fakalahi.